Kalın bağırsağın iç yüzeyini kaplayan hücrelerin kontrolsüz çoğalmasıyla oluşur. Genellikle poliplerden kaynaklanır. Bu polipler zamanla kansere dönüşebilir. Kalın bağırsak kanseri erken evrelerde belirti vermez. İlerleyen evrelerde karın ağrısı, dışkıda kan ve kilo kaybı görülebilir. Risk faktörleri arasında yaş, genetik yatkınlık ve beslenme alışkanlıkları yer alır. Erken teşhis tedavi başarısını artırır.
Kalın Bağırsak Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Kalın bağırsak kanseri olan kişilerde ishal veya kabızlık gibi bağırsak alışkanlıklarında değişiklikler görülebilir. Ayrıca dışkının şekil ve kıvamında farklılıklar olabilir. Dışkı üzerinde veya tuvalet kağıdında parlak kırmızı veya koyu renkli kan fark edilebilir. Bu belirti, önemli belirtilerden biridir ve ihmal edilmemelidir. Karın bölgesinde kramp şeklinde ağrılar, şişkinlik ve rahatsızlık hissi oluşabilir. Bu ağrılar genellikle bağırsakta tümörün büyümesine bağlı olarak meydana gelir.
Ani ve açıklanamayan kilo kaybı belirtisi olabilir. Bu durum, tümörün vücutta enerji tüketimini artırması veya iştah kaybına neden olması sonucu gelişebilir. Kanserin ilerlemesi ve gizli kan kaybı, kansızlığa (anemi) yol açar kişide sürkli yorgunluk ve halsizliğe neden olabilir. Tuvalet sonrası bağırsakların tam olarak boşalmadığı hissi, kalın bağırsak kanseri belirtisi olabilir. Tümörün bağırsakta yer kaplaması bu duruma yol açar. Dışkının ince ve şerit şeklinde olması, bağırsakta bir tıkanıklığın veya daralmanın olduğunu gösterebilir.
Kalın Bağırsak Kanseri Neden Olur?
Ailede kalın bağırsak kanseri öyküsü olan bireylerde risk daha yüksektir. 50 yaş ve üzeri bireylerde görülme olasılığı artar. Kırmızı et ve işlenmiş et tüketimi riski artırır. Düşük lifli gıdalar bağırsak sağlığını olumsuz etkiler. Sigara ve alkol kullanımıriski önemli ölçüde artırır. Aşırı kilolu olmak riski yükseltir. Fiziksel aktivite eksikliği riski artırabilir. Crohn ve ülseratif kolit gibi hastalıklar kansere yol açabilir. Bağırsaktaki polipler zamanla kansere dönüşebilir. Önceki radyasyon tedavileri kalın bağırsak kanseri riskini artırabilir.
Kalın Bağırsak Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Doktor, hastanın belirtilerini, ailede kanser öyküsü olup olmadığını ve yaşam tarzını detaylı bir şekilde sorgular. Ardından, karın bölgesinde şişlik, hassasiyet veya kitle olup olmadığını değerlendirmek için fiziksel muayene yapılır. Kansızlık tespiti ve karaciğer fonksiyonlarının değerlendirilmesi için tam kan sayımı ve biyokimyasal testler yapılır. Ayrıca, kalın bağırsak kanseri belirtisi olabilecek CEA seviyelerine bakılır.
Gizli kan kaybını belirlemek için dışkıda kan testi yapılabilir. Bu test, bağırsakta oluşabilecek lezyonların erken tespiti için önemlidir. Kolonoskopi, kalın bağırsağın iç yüzeyini incelemek için kullanılan en etkili yöntemdir. Anormal doku görüldüğünde biyopsi alınarak kesin tanı konur. Sigmoidoskopi, kolonoskopiye benzer ancak bağırsakların sadece alt kısmını inceler. Bilgisayarlı tomografi (BT), karın bölgesindeki detaylı görüntüleme için kullanılır. Tümörün yerini ve boyutunu değerlendirmede etkilidir.
Manyetik rezonans görüntüleme (MR), tümörün diğer dokulara yayılımını incelemek için tercih edilir. PET-BT, kanserin vücuda yayılıp yayılmadığını anlamak için ileri evrede kullanılabilir. Teşhisin kesinleşmesi için kolonoskopi sırasında alınan doku örneği patolojik incelemeye gönderilir. Kanser hücrelerinin türü ve evresi bu inceleme ile belirlenir. Aile öyküsü olan hastalarda genetik mutasyon testleri yapılabilir. Lynch sendromu veya FAP gibi genetik faktörler kalın bağırsak kanseri riskini artırabilir. Erken teşhis, tedavi sürecinin başarısını artırır ve yaşam süresini uzatır.
Kalın Bağırsak Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
Kanserli dokunun ve çevresindeki sağlıklı dokuların çıkarılması işlemi uygulanır. Erken evrelerde etkili bir tedavi yöntemidir. Kanser hücrelerini yok etmek veya büyümelerini yavaşlatmak için ilaç tedavisi uygulanır. Cerrahi sonrası tekrarlama riskini azaltmak için de kullanılır. Yüksek enerjili ışınlar ile kanser hücreleri hedeflenir ve yok edilir.
Özellikle tümörün küçültülmesinde etkilidir. Hedefe yönelik tedavide, kanserli hücrelerin büyümesini engelleyen spesifik ilaçlar kullanılır. Diğer tedavilerle birlikte uygulanabilir. İmmünoterapi, bağışıklık sisteminin kanser hücrelerine saldırmasını destekleyen bir tedavi yöntemidir. Tedavi sonrası düzenli kontroller ve taramalar ile tekrarlama riski azaltılır. Tedavi yöntemi, kalın bağırsak kanseri evresine ve hastanın genel sağlığına göre belirlenir.
Yorumlar kapalı