Karaciğerde anormal hücrelerin kontrolsüz şekilde çoğalmasıyla oluşur. Primer ve metastatik olmak üzere iki türü vardır. Primer karaciğer kanseri, karaciğerin kendisinde başlar. Metastatik kanser türü ise diğer organlardan yayılarak karaciğere ulaşır. Hepatit B, C ve siroz gibi hastalıklar risk faktörleridir. Belirtileri arasında karın ağrısı, kilo kaybı ve sarılık bulunur. Tedavi erken teşhisle daha etkilidir.
Karaciğer Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Karnın sağ üst kısmında ağrı veya dolgunluk hissi olabilir. Karaciğerin büyümesi veya karında sıvı birikimi (asit) nedeniyle şişlik görülebilir. Ani ve açıklanamayan kilo kaybı yaşanabilir. İştahsızlık ve yemek yeme isteğinde azalma sıkça görülür. Günlük aktiviteleri engelleyecek kadar yoğun halsizlik hissedilebilir. Enerji seviyesinde belirgin bir düşüş yaşanabilir.
Cilt ve gözlerin beyaz kısmında sararma, karaciğer fonksiyon bozukluklarından kaynaklanır. İdrarın koyulaşması da bu duruma eşlik edebilir. Sindirim sistemiyle ilgili şikayetler, mide bulantısı ve kusma şeklinde ortaya çıkabilir. Bu durum iştahsızlığı daha da kötüleştirebilir. Vücutta kaşıntı, safra tuzlarının birikmesine bağlı olarak görülebilir. Deride döküntüler veya belirgin cilt kuruluğu olabilir. Dışkının soluk renkli, kil kıvamında olması veya idrarın çok koyu renkte olması tipiktir. Kan pıhtılaşma sorunları nedeniyle kolayca morarma veya kanamalar yaşanabilir. Bu belirtiler ortaya çıktığında, yüksek risk faktörleri mevcutsa, bir doktora başvurulması önemlidir. Karaciğer kanseri erken teşhisle daha etkin tedavi edilebilir.
Karaciğer Kanseri Neden Olur?
Uzun süreli enfeksiyonlar karaciğer hücrelerine zarar vererek neden olabilir. Aşırı alkol tüketimi karaciğerde siroza yol açarak riski artırır. Obezite ve diyabet, karaciğer yağlanmasını tetikleyerek kansere zemin hazırlar. Aflatoksin, küflü yiyeceklerde bulunan bir toksindir. Karaciğer hücrelerini etkileyebilir. Ailede karaciğer kanseri öyküsü risk oluşturabilir. Zararlı kimyasallara uzun süreli maruz kalma kansere neden olabilir. Vücutta demirin birikmesi karaciğeri etkileyerek kansere yol açabilir.
Karaciğer Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Doktor, hastanın tıbbi öyküsünü alarak belirtileri ve karaciğer kanseri risk faktörlerini değerlendirir. Özellikle karaciğer hastalıkları, hepatit enfeksiyonu ve ailede kanser öyküsü sorgulanır. Fiziksel muayene sırasında karaciğerde büyüme veya hassasiyet olup olmadığı kontrol edilir. Bu durumu yaşayan hastalarda AFP seviyeleri genellikle yükselir. Bu test, teşhis ve tedavi takibinde önemli bir rol oynar.
Karaciğer fonksiyon testleri, karaciğerin sağlık durumunu değerlendirmek için yapılan testlerdir. Hepatit testleri, hepatit B veya C enfeksiyonu varlığını tespit etmek için uygulanır. Ultrasonografi, karaciğerdeki kitleleri ve anormal yapıları incelemek için kullanılır. İlk tercih edilen yöntemlerden biridir. Bilgisayarlı tomografi (BT), karaciğerin detaylı kesit görüntülerini sağlayarak tümörün boyutunu ve yayılımını değerlendirir. Manyetik rezonans görüntüleme (MRI), özellikle tümörlerin yapısını ve kan damarlarıyla ilişkisini göstermek için kullanılır.
Pozitron emisyon tomografisi, kanserin diğer organlara yayılıp yayılmadığını değerlendirmeye yardımcıdır. Eğer görüntüleme testleri ve kan testleri kesin teşhis için yeterli değilse, karaciğerden doku örneği alınır. Patolojik inceleme yapılır. Biyopsi, kanserin türünü ve evresini belirlemekte kritik bir rol oynar. Bazı durumlarda, tümörün yeri hakkında ayrıntılı bilgi almak için endoskopik ultrasonografi yöntemi kullanılır. Karaciğer kanseri tanısında ileri bir adım olarak tümörün genetik ve moleküler yapısını incelemek için genetik testler uygulanır. Bu yöntem, hedefe yönelik tedaviler için bilgi sağlayabilir.
Karaciğer Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
Kanserli dokunun çıkarılması için karaciğer rezeksiyonu yapılabilir. Erken evre hastalarda tercih edilir. İlerlemiş veya uygun olmayan karaciğer kanseri vakalarında sağlıklı bir donör karaciğeri nakledilir. Radyofrekans ablasyonu (RFA), kanserli hücreleri ısıtarak yok etmek için kullanılır.
Kanser hücrelerini küçültmek veya yayılmasını durdurmak için ilaç tedavisi uygulanır. Hedefe yönelik tedavi ile, kanserin büyümesini engelleyen özel ilaçlar kullanılır. Bağışıklık sistemini güçlendiren tedavilerle kanserle savaşılır. Kanser hücrelerine doğrudan ilaç gönderilir ve kan akışı engellenir. Destekleyici tedavi, ağrı yönetimi ve yaşam kalitesini artırmak için uygulanır.
Yorumlar kapalı