Meme dokusundaki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyümesi sonucu oluşan bir kanser türüdür. Erken evrede tespit edildiğinde tedavi şansı oldukça yüksektir. Özellikle ailede meme kanseri öyküsü olan kadınlar için düzenli taramalar büyük önem taşır. Meme kanseri mamografi, ultrason ve biyopsi gibi tanı yöntemleri ile teşhis edilir..
Meme Kanseri Belirtileri
Meme kanseri, erken teşhisle tedavi edilebilen bir hastalıktır. Bu nedenle, meme kanserinin belirtilerini bilip düzenli kontrolleri ihmal etmemek çok önemlidir.
1. Memede veya koltuk altında kitle hissi: En yaygın belirtisi, memede ya da koltuk altındaki sert kitledir. Genellikle ağrısızdır ve zamanla büyüyebilir. Kitle, düzgün sınırlara sahip olmayabilir ve çevresindeki dokulardan farklı bir yapıda olabilir.
2. Meme şekli veya boyutunda değişiklik: Meme dokusunda değişikliklere neden olabilir. Memede ani bir büyüme ya da şekil bozukluğu fark ederseniz, bu bir belirti olabilir.
3. Meme cildinde değişiklikler: Meme cildinde kızarıklık, kalınlaşma, pullanma kanserin işaretleri arasında bulunur. Ciltteki bu değişiklikler özellikle cilt altındaki tümörlerden kaynaklanabilir.
4. Meme başında değişiklikler: Meme başında çökme, içe çekilme, kaşıntı ya da yara oluşumu meme kanseri belirtileri arasında olabilir. Ayrıca, meme başından kanlı ya da berrak akıntı gelmesi de dikkate alınması gereken bir belirtidir.
5. Ağrı: Her ne kadar meme kanseri genellikle ağrısız başlar. Ancak, ilerleyen dönemlerde memede ya da koltuk altında sürekli bir ağrı hissi oluşabilir. Ağrı, özellikle tümörün sinirleri sıkıştırmasıyla artabilir.
Meme kanseri belirtilerinden birini veya birkaçını fark ettiğinizde sağlık profesyoneline başvurmalısınız. Unutmayın ki erken teşhis, tedavi şansını artırır ve kanserin yayılmasını önleyebilir.
Meme Kanseri Risk Faktörleri
Meme kanseri, hem kadınları hem de nadiren erkekleri etkileyen ciddi bir hastalıktır. Her bireyin meme kanseri geliştirme riski farklı olsa da, bazı faktörler bu riski artırabilir.
1. Yaş: Yaş ilerledikçe meme kanseri riski artar. Özellikle 50 yaş ve üzerindeki kadınlar, meme kanserine yakalanma açısından daha yüksek risk altındadırlar. Bu nedenle, düzenli kontroller yaşla birlikte daha önemli hale gelir.
2. Ailede meme kanseri öyküsü: Birinci dereceden akrabalarınızda meme kanseri öyküsü varsa, risk artar. Özellikle BRCA1 ve BRCA2 genlerinde mutasyon bulunan kişilerde risk daha yüksektir.
3. Genetik faktörler: Bazı genetik mutasyonlar meme kanseri riskini artırabilir. BRCA1 ve BRCA2 genlerindeki mutasyonlar, meme ve yumurtalık kanseri riskini yükseltir. Genetik yatkınlık olan kişilerin düzenli doktor kontrolünde olmaları önerilir.
4. Hormonal faktörler: Erken yaşta adet görmeye başlamak (12 yaşından önce) veya geç yaşta menopoza girmek (55 yaşından sonra), riski artırır. Ayrıca, doğum kontrol hapları veya hormon tedavileri almak da riski yükselten faktörlerdendir.
5. Geç yaşta doğum yapma veya yapmama: İlk çocuğunu 30 yaşından sonra doğuran kadınlar ile hiç doğum yapmamış kadınlarda risk daha fazladır.
6. Obezite ve kötü beslenme: Obezite, özellikle menopoz sonrası dönemde meme kanseri riskini artırır. Yüksek yağ oranı, sağlıksız beslenme ve hareketsiz yaşam tarzı da riski yükselten unsurlardır.
7. Alkol tüketimi ve sigara kullanımı: Düzenli alkol tüketimi ve sigara kullanımı memede kanser gelişme riskini artırır.
Meme kanseri risk faktörleri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Ancak risk faktörleri mevcut olsa bile sağlıklı yaşam tarzı, düzenli kontroller ve farkındalık sayesinde erken teşhis edilir.
Meme Kanseri Tedavi Seçenekleri
Meme kanseri, erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilen bir hastalıktır. Tedavi seçenekleri kanserin türüne, evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve kişisel tercihlerine göre değişir.
Lumpektomi: Sadece kanserli kitlenin ve çevresindeki küçük bir doku parçasının çıkarılmasıdır. Bu yöntem, memenin korunmasını sağlar ve genellikle erken evre kanserler için tercih edilir.
Mastektomi: Kanserli dokunun bulunduğu tüm memenin alınması işlemidir. Mastektominin birkaç türü vardır. Bazı hastalarda yalnızca meme dokusu alınırken, bazılarında kaslar ve lenf düğümleri de çıkarılabilir.
2. Radyoterapi (Işın Tedavisi): Kanserli hücreleri yok etmek için yüksek enerjili radyasyon kullanır. Genellikle cerrahi sonrasında kalan kanser hücrelerini ortadan kaldırmak için uygulanır. Özellikle lumpektomi sonrası sıkça kullanılır.
3. Kemoterapi: Kanser hücrelerini yok etmek veya büyümelerini durdurmak için uygulanır. Tümörün küçültülmesi amacıyla cerrahiden önce ya da kanserin yayılmasını engellemek için cerrahiden sonra kullanılır. İlaçlar damardan verilerek vücuda yayılır ve kanserli hücrelere etki eder.
4. Hormon Tedavisi: Bazı meme kanseri türleri, hormonlara duyarlı olabilir. Bu tür kanserlerde hormon seviyelerini düşürmek veya hormonların kanserli hücrelere ulaşmasını engellemek için yapılır. Bu tedavi özellikle östrojen veya progesteron reseptör pozitif kanserlerde etkilidir.
5. Hedefe Yönelik Tedavi: Kanser hücrelerinde bulunan belirli moleküllere yönelik ilaçların kullanıldığı bir yöntemdir. Bu tedavi, kemoterapiye göre daha az yan etkiye sahiptir. Genellikle daha ilerlemiş ya da belirli mutasyonlara sahip kanserlerde tercih edilir.
Meme kanseri tedavi seçenekleri kişisel özelliklere göre farklılık gösterebilir. Tedaviye karar verirken doktorlar, hastalığın evresini, tümörün büyüklüğünü, yayılma durumunu ve sağlık durumunu göz önünde bulundurur.
Türkçe
